De ramp vond plaats op 4 en 5 februari 1825. Die dagen sloeg het water van de Zuiderzee het land in door een combinatie van een noordwesterstorm met springtij. Gebieden rondom de zee, zoals de plaatsen die nu aan de Randmeer liggen, en grote delen van Overijssel en Friesland werden zwaar getroffen.
De vloed zorgde voor enorme schade. Dorpen overstroomden, mensen verloren hun huizen en vee. Bijna dertig mensen op de Noordwest-Veluwe kwamen om het leven voor de ramp. In heel Nederland eiste het natuurgeweld 379 levens.
De tekst gaat verder onder de foto.
Project '1825, de vergeten ramp'
Toch weten maar weinig mensen van deze ramp, die door historici vergeleken wordt met de veel bekendere watersnoodramp uit 1953. Onterecht, vinden de archivarissen van Noord-Veluws Archief (NoVA). Daarom startten ze het project '1825, de vergeten ramp'. Hierbij werkte het NoVA samen met verschillende erfgoed- en cultuurpartners, zoals het Stadsmuseum Harderwijk, Noord-Veluws Museum, Museum het Pakhuis, Boerderijmuseum De Bovenstreek en Oudheidkundige Vereniging Arent thoe Boecop. Het project beslaat dan ook de hele regio.
Het project laat zien dat de sporen van de ramp nog steeds zichtbaar zijn in het landschap en de archieven. Het project bestaat uit verschillende activiteiten, zoals een reizende tentoonstelling, lezingen, een fietsroute en een theatervoorstelling. De verhalen van de slachtoffers worden opnieuw verteld.
Waterschap Vallei en Veluwe
Naast dat bezoekers de verhalen uit het verleden leren kennen, worden ze ook aan het denken gezet over het heden. "We zeggen altijd dat je in het heden kunt leren van het verleden. Vanuit die gedachte is ook het Waterschap Vallei en Veluwe betrokken bij het project", legt Mirjan Bultman-Wessel, beleidsmedewerker dienstverlening, uit. "Het waterschap komt ook aan het woord tijdens de expositie. Wie weet kunnen wij nog wat opsteken van de negentien-eeuwse Veluwenaar."
Voor het project werd veel onderzoek gedaan naar de ramp door de samenwerkende partijen. Onder andere het bijna volledige archief van de Commissie Zeevloed uit Elburg is nu in gedigitaliseerde versie op de website van NoVA te vinden. De commissie zorgde na de ramp voor de inzameling van geld en goederen voor slachtoffers en een goede verdeling daarvan. Door de gedetailleerde administratie is precies na te gaan welk gezin schade had en hoeveel ze daarvoor gecompenseerd kregen.
Ben je benieuwd naar de verhalen van de watersnoodramp? Kijk dan op de website van Noord-Veluws Archief. Daar vind je alle activiteiten die NoVA in 2025 organiseert en extra achtergrondinformatie.
Heb je een tip of opmerking? Mail onze redactie via info@locomediagroep.nl.