Zeker, toen ging het over de locatie aan de Bovendwarsweg. Nu gaat het over om een andere locatie te zoeken in de gemeente. Laat me raden. De bewoners met de grootste mond zijn tegen iedere locatie. Ze bezoeken deze avonden massaal. De bewoners met een genuanceerde mening worden ondergesneeuwd. Dit noemen we participatie. Uiteindelijk lost het niets op.
Als een probleem moeilijk oplosbaar is kun je steeds de zelfde methode gebruiken waarvan je min of meer weet dat het geen oplossing zal bieden. Dit kun je jaren blijven doen totdat het probleem vanzelf weg gaat of de landelijke overheid ingrijpt.
Je kunt ook kijken of een andere methode een betere oplossing is. Ons besturingssysteem kan veel beter en veel democratischer. Er is een beproefde innovatie die ook mogelijk is : burgerraden. In het buitenland gebruikt men dit vaak met goede resultaten. Een groep inwoners bestudeert een probleem , praat hier intensief onderling over en komt met een voorstel. De gemeenteraad neemt dit voorstel over. Ja, ik hoor politieke partijen nu al roepen dat de burger iedere vier jaar mag stemmen. De gemeente raad neemt dan de beslissingen namens de inwoners. Maar wat als een gemeente raad geen goed besluit kan nemen? Dan is een burgerraad een goed alternatief.
Een burgerraad moet wel aan een tal voorwaarden voldoen.
Een goede open vraagstelling is belangrijk. Een simpel ja of nee antwoord op de vraag is niet mogelijk. Dus niet “moet er een AZC komen” , maar “aan welke eisen moet een locatie voor een AZC voldoen”.
Spreek duidelijk af welk mandaat de uitspraak van het burgerberaad heeft. Als de uitspraak door de politiek terzijde kan worden gelegd, heeft dit beraad geen zin. De uitspraak van de burgerraad behoeft geen overeenstemming van alle leden. Dit kun je vooraf afspreken door bijvoorbeeld 75% als minimum te stellen.
Een gewogen loting is belangrijk. Willekeurig worden 500 inwoners uitgenodigd mee te doen. Stel dat 300 dit willen. Kijk dan of dit een evenredige afspiegeling van de inwoners is. Leeftijd, man/vrouw, woonplaats enz omdat de ervaring leert dat vooral goed opgeleide mannen boven de 50 jaar hieraan meedoen. Uiteindelijk gaan 100 inwoners meedoen.
Barrières moet je wegnemen. Geef de deelnemers een goede reiskosten vergoeding en ook een dagvergoeding,
Geef de deelnemers goede informatie over het probleem waarin de verschillende kanten van het probleem worden belicht. Eventueel kunnen de deelnemers zelf ook sprekers uitnodigen indien men extra informatie wil.
Uitwisselen van meningen is belangrijker dan elkaar overtuigen. Onafhankelijke gespreksbegeleiding kan hierbij helpen. Deelnemers hoeven het niet over alles eens te worden. Ze kijken waar ze elkaar wel kunnen vinden om op basis daarvan aanbevelingen doen.
De ervaring leert dat willekeurig gelote burgers uitstekend zeer ingewikkelde problemen kunnen kraken. Inwoners vertrouwen betekent ook dat de politiek op afstand blijft. Eventueel kun je een toezicht commissie benoemen om te zien of het geheel onafhankelijk en transparant verloopt.
Dit alles kan niet in een middag. Waarschijnlijk heb je enige dagen nodig. De kosten zijn vaak lager dan nu. De vele ambtelijke uren en de adviesbureaus maken de huidige wekwijze ook zeer kostbaar. Mogelijk is een burgerberaad goedkoper.
Doe het vaker. De ervaring elders leert dat als een burgerberaad een terugkerend verschijnsel wordt het ook een vanzelf sprekend onderdeel van de democratische besluitvorming wordt.
De effecten werken door. Voor deelnemers kan het inspireren om politiek actief te worden. Dat alleen al zou een goede reden zijn om een burgerraad op korte termijn in Oldebroek te installeren.
Huub Verberk
Heb je een tip of opmerking? Mail onze redactie via info@locomediagroep.nl.